Pelle Petterson, à Volvonté op viering 50 jaar P1800
Voor het praatje bij het plaatje: beweeg met je muis boven de foto!
Nu er een nieuwe Volvo S60 racewagen het vuur aan de schenen legt bij de concurrentie in de Belgian Touring Car Series, is het misschien een uitstekend moment om eens terug te blikken naar de Volvo P1800 sportwagen die zo’n 50 jaar geleden het daglicht zag. In Celettes, een dorpje in de Loirestreek vond op 13 juni een grote internationale viering plaats ter ere van de jarige Volvo: de Viking Classic Autoshow 2010.
De P1800 heeft Volvo, samen met de Amazon, op de wereldkaart gezet volgend op het succes van de PV444, alias de kattenrug… Jarig, dat wel , maar het is toch moeilijk om er een precieze datum op te plakken hoe oud de P1800 dit jaar geworden is. De ontwerpschetsen van deze sportwagen dragen de datum van juni 1957. Pelle Petterson, de ontwerper, was toen net geen 25 jaar. Tussen deze schetsen van Pelle en de wereldpremière van het prototype in 1960 op het salon van Brussel verloopt er dus nog heel wat tijd. Het zou dan nog eens een extra jaartje duren eer de wagen echt in productie werd genomen in 1961. Vele data die aanleiding kunnen geven tot een viering. Ik hou niemand tegen; ik hou wel van zulke feestjes…
Périphérique
De recente viering op het kasteel van Beauregard zal nog lang herinnerd worden als een zeer speciale happening. Niet alleen was Pelle Petterson aanwezig op de manifestatie, hij werd er ook verenigd met het allereerste P1800 prototype X1 dat door Frua werd gemaakt. Verder had je een schare aan bijzonder zeldzame Volvo’s en de grootste meute aan Volvo P1800 automobielen ooit verzameld op het gazon en langs de oprijlaan van het kasteel. Gooi hier nog de olijke Amerikaan Irv Gordon bovenop die zo’n 4 miljoen kilometer heeft afgemaald in zijn 1966 Volvo 1800S, en de “instuif” is compleet.
Even terugblikken op onze vertrekdag vrijdag 11 juni. Geert Collaerts en ikzelf hebben met Claes Rydholm, manager Volvo Heritage, afgesproken in het dorpje Hoegaarden om samen naar Parijs te trekken. Daar hebben we rendez-vous, hartje Parijs, op het Zweedse instituut. Mijn 1800S zorgt voor de migratie. Claes is niet alleen gekomen en brengt Jonas en zijn zoon mee. Jonas is de gelukkige eigenaar van het allereerste X1 prototype van de P1800. Het is zonnig en de reis belooft voorspoedig te gaan. We cruisen heerlijk tegen 130 op de Franse wegen. De Péage vakbond vind het nodig te staken en de automobilisten gratis door te laten. Ik steun hun zaak ten volle! De grote uitdaging vandaag is de “périphérique” van Parijs. Wie is er nu zo gek om met een oldtimer van 43 jaar op een warme dag als deze het lot te tarten?... Juist, ja… zonder over te koken schuiven we beetje bij beetje dichter naar onze eindbestemming. Af en toe moeten we een POLICE doorlaten met loeiende sirenes. Claes volgt me gedwee en is maar al te blij dat ik hem door het Parijse verkeer loods. Ze worden zowat gek in de V70 achter ons door het rijgedrag van de Parijzenaars . Ze staan doodsangsten uit als ze zien hoe ik me een weg wring met mijn opgepoetste en blinkende 1800S door de gekke vrijdagnamiddagdrukte… Heb ik al gezegd dat de motorrijders in Parijs geschift zijn en op millimeterafstand van je wagen voorbij komen geraasd?
We halen het hotel in één geheel. De 1800S staat pal voor het hotel geparkeerd, maar hij moet voor de nacht nog naar een ander onderkomen gebracht worden. Claes opteert voor zijn V70 voor 12€ boete ipv de 27€ voor een parking verderop. We rijden de 1800S naar een Volvo-garage aan de andere kant van hartje Parijs. We rijden langs historische gebouwen en een immense ijzeren toren met veel volk op. Danig onder de indruk van al dat culturele geweld besluiten Geert en ik bovengronds naar het hotel terug te wandelen als alternatief voor de metro. Een gelukkige keuze. Zo zie ik voor het eerst een Parijs door zon, prachtige gebouwen, parken en ander natuurschoon overgoten. Een terras met “point de vue”, een sandwich en een “pression” maken het geheel af.
Zweedse tuinparty
We komen terug in de buurt van het hotel; een frisse douche zal ons deugd doen. We geraken net op tijd klaar voor een receptie aangeboden in het Zweedse instituut. Straks ontmoeten we Pelle Peterson, de ontwerper van de legendarische Volvo P1800. Check: jasje zit goed, dasje zit goed. Op de koer van het Zweedse instituut staat een fonkelnieuwe S60 en een omgebouwde 1800 cabriolet. Als ik Pelle Petterson herken bij het ontvangstcomité op het Zweedse instituut zie ik een minzame man die flink onder de indruk is van de vele aandacht die hij nu geniet bij deze viering. Hij, en zijn knappe echtgenote Irene, zijn net terug van een bezoekje aan de “Cercle de la Voile de Paris” in de « Yacht Club de France”. Pelle zijn grootste passie is steeds het zeilen geweest en het ontwerpen van succesvolle zeilboten. Het olympische goud in ‘64 en ‘72 alsook een wereldtitel in 1969 zijn hiervan getuigen… In Parijs hield hij zonet voor het allereerst zijn prestigieuze “Coupe de France” vast. Een wisselbeker die hij won in 1984 en 1986, een zilveren jubileum geleden...
Revenons à nos Volvos… Het is een waarlijk feest. Naast Pelle is er ook Irv Gordon als eregast. Irv, volbloed Amerikaan, heeft zowat 4 miljoen kilometers gevreten met zijn 1800S uit 1966 en houdt daarmee een wereldrecord op zijn naam. De ambassadeur van Zweden placeert een woordje. Wim Maes, CEO van Volvo Frankrijk, maar tevens volbloed Leuvenaar, is verheugd met het hele opzet…. Claes Rydholm krijgt de verdiende lof toegezwaaid. De receptie die plaats vindt in de tuin is tegelijk leuk, Zweuds, en lekker. Pelle Peterson en echtgenote mengen zich tussen de gasten en voelen zich op hun gemak. Het is weer eens een kans om nieuwe mensen te ontmoeten.
Irv is een superleuke babbelaar en hij is enthousiast over het hele gebeuren. Hij wordt in de watten gelegd door de organisatie en weet dat te appreciëren. Ik babbel heel wat bij met Wim met wie ik letterlijk op dezelfde schoolbank mee heb gezeten. Guy Vermant is ook steeds klaar met een straf verhaal. De aangekondigde regen blijft gelukkig uit en we worden verwend door een aangename zomeravond. Het is dan ook al laat als we het instituut verlaten. Toch nog tijd om even te genieten van een terrasje. De kleine straatjes van Parijs hebben, tot mijn grote verrassing, veel weg van een Frans provinciestadje. Het is intussen toch flink beginnen regenen. Is dat de voorbode van het slechte weer voor zaterdag? Dat zullen we de dag nadien pas weten…
Kelderverhalen
Die volgende dag zijn we vroeg uit de veren. Het ontbijt is in de oude gewelfde kelder van het hotel. We zijn aanvankelijk alleen, maar Pelle Petterson en Irene komen ons vervoegen. Irv Gordon komt er ook bij. Irv kijkt uit naar de ontmoeting met de Volvoville van Dirk Vandenzegel (de Amerikaanse Volvo-garage "Volvoville" onthoofdde in de jaren zestig een dertigtal Volvo P1800). Hij vertrouwt me toe dat hij tot hiertoe nog geen enkele “echte” Volvoville heeft mogen herkennen. Ze zijn allemaal nadien zelf omgebouwd. Er werd door Volvoville op één plaats een versteviging doorgevoerd. Dat gebruikt hij als het herkenningspunt van een echte. Hij kan het weten, want hij heeft er in 1966 een lange testrit mee gedaan. Met lange tanden heeft hij die testwagen weer ingeleverd omdat de benzine op was en hij het sleuteltje van de benzinetank niet had meegekregen… Hij heeft toen,als alternatief, zijn, intussen legendarische, 1800S gekocht.
Pelle vertelt dan weer een paar straffe verhalen over vliegtuigreizen in Amerika en in Europa. In Amerika diende hij onverwacht een piloot te vervangen die te moe was om te vliegen en die per se wilde gaan slapen. De enige instructie was dat hij links of rechts diende te vliegen van ‘die grote wolken’. Irene, die sliep op het moment van de wissel, klopte onthutst en geschrokken op Pelle voor zijn onverantwoord gedrag. Ze kon er nu goed om lachen, maar zij had doodsangsten uitgestaan.
Een paar jaar later, boven Belgisch en Nederlands grondgebied, nam Pelle de plaats in van een piloot die het bewustzijn had verloren ten gevolge van een voedselvergiftiging. Pelle vond het vooral jammer dat hij de nood-buiklanding in Denemarken niet zelf mocht uitvoeren, omdat de piloot op het laatste ogenblik was bijgekomen. Hij was graag de “held” geweest, lachte hij…
Wat later staan we weer samen in de inkomhal van het hotel. Ik krijg de leuke opdracht om met een knappe XC60 Pelle en Irene naar de Volvo-garage te brengen waar mijn 1800S geparkeerd staat. Weer eens een uniek moment om nog wat te babbelen. Zo kom ik te weten dat de P1800 ontworpen is als coupé, en dat bij het ontwerp helemaal geen rekening werd gehouden met een mogelijke afgeleide van een P1800 cabrio zoals soms beweerd wordt in sommige Volvo-boeken. Weer een “urban legend” die we even uit de wereld hebben geholpen. Waarvoor geen dank…
Verenigd met zijn creatie
Natuurlijk is de rit met Pelle en Irene veel te kort, maar ze is wel absoluut onvergetelijk. Even later trekken we samen in colonne uit centrum Parijs en zetten we koers richting Celettes. Tweehonderd kilometer à faire… Pascal de Belder in een lichtblauwe 1800S, Pelle en Irene met XC60, Irv en de vrouw van Pascal DB in een luxueuze S80, Guy Vermant en co-piloot Johan in een knappe 1800E en Geert en ikzelf in de 1800S. De hemel is betrokken en het duurt niet heel lang of de hemelsluizen gaan open. Gewassen, gespoeld en gezwierd komen we aan. We zijn blij dat het droog is als we uit de wagen stappen.
De vrachtwagens van Volvo Zweden en Volvo Cars Belgium wachten ons op. Ken je het spelletje "Guy gaat op reis en neemt mee"? …. een Volvo 480 cabrio, een Volvo P1900 en een Volvo TR679. Zelf heb ik de Amazon Coune laten afzakken naar de Loire. Claes heeft unieke pareltjes meegebracht, zijnde: een unieke P958-X1 prototype P1800, de Volvo VCC concept, de hotrod Jakob en de spiksplinternieuwe Volvo S60 model 2011. Verder staat de uitzonderlijke 1800S Volvoville van Dirk ons op te wachten. Wat een unieke verzameling van pareltjes!
We trekken naar het kasteel en vinden er Jonas die er gewillig zijn proto X1 laat fotograferen. Pelle vervoegt het gezelschap en het is wondermooi en aandoenlijk hoe hij, helemaal alleen, het prototype -zijn creatie- met ogen en handen en al zijn zintuigen aftast. Ik babbel met Pelle over het prototype en hoe het op verschillende plaatsen verschilt van het latere productiemodel. Het prototype is gebouwd op het chassis van een Volvo Amazon. de pinkers waren, voor en achter, voorzien van verticale sleufjes waardoor je het licht van de zijkant kon waarnemen. De sierstrip is fijner en eleganter uitgevoerd. Het zijraampje is lichtjes anders van vorm en sluit harmonieus aan op de hockeystick strip… De motorkap, met een handgemaakt Volvo-logo, ligt een tikje lager en de snuit is iets meer uitgesproken en spitser. De grill komt bijzonder mooi uit. Het tochtraampje is anders dan in het productiemodel. De uitlaat gaat langs twee protruderende uitgangen onderaan de kofferruimte. De chroom nummerplaathouder is verzonken in de achterkoffer. De benzineklep bevindt zich aan de rechterkant van de wagen. Het interieur heeft een uniek en elegant design, en nog veel meer…. Het lijken onooglijke details, maar eerlijk is eerlijk: het prototype is net iets eleganter en verfijnder dan het productiemodel. De wagen is wat spitser en lijkt sneller… Hmmm…. Pelle is bijzonder opgezet met mijn opmerking en valt me dadelijk bij. Het is alsof hij plots een bondgenoot gevonden heeft… Ik voel dat de verwantschap met zijn creatie nog bijzonder sterk is. Het lijkt alsof alle herinneringen plots herleven bij het zien van deze wagen. "De "P" van P1800 staat niet voor Pelle", vertelt hij verder. "De naam "P1800" is later gekomen. ik was er toen niet meer bij. Toen ik bij Frua werkte had dit project de codenaam FLORIDA meegekregen." vertrouwt hij me toe...
Het is ook fijn dat hij, samen met Irv Gordon, meer uitleg wil over de Amazon Coune. Hij apprecieert het werk van Carrosserie Jacques Coune en er ontgaat hem geen detail. Pelle wordt weggeroepen voor de fotoshoot. Hij mag gaan poseren bij zijn creatie. Ik merk droogjes op dat ze een kwartier voordien de mooiste foto’s gemist hebben. Pelle en “zijn” P1800 in een innig moment van streling en schouwing met zijn geesteskind… Het zijn beelden die op mijn netvlies zijn gebrand…
Nog één keer gewassen
We gaan met de Zweedse equipe (die een dikke pluim verdient) van Claes iets eten. Het wordt een pizza in een naburig dorpje. Het was dringend tijd dat we de maag iets toestopten. Ik heb veel bewondering voor het kwaliteitswerk dat Claes Rydholm keer op keer levert. Is het nu Vrom, NEC te Birmingham, de show in Essen of een nieuw model in Monaco: het is steeds weer topkwaliteit die hij levert. Het is dan ook een bijzonder plezier met hem samen te werken.
De namiddag hadden we gehoopt op een mooie routing in de streek van de Loire. Het weer zat intussen niet echt mee en de hoop op een wondermooie verkenning van de streek werd weggespoeld. Toch hebben we even kunnen genieten van een droog moment waar Geert, Jonas en zijn zoon en ikzelf langs plattelandswegen konden flaneren met de opengesmeten Coune. Vanaf nu zal het droog blijven. We werden opgeroepen door Claes om ons klaar te maken voor het galadiner in het hotel. We reppen ons naar het kasteel. Irv Gordon staat verbaasd dat hij de motor van de Coune nauwelijks hoort draaien. Hij vraagt of ik zin heb om “een” P1800 te restaureren. Ik vraag al grappend hoeveel miles die wagen dan wel mag hebben… De Coune verdween terug in de bewaakte trailer en de 1800S bracht ons met spoed naar het nabijgelegen hotel. Een mooi kader, een opgedroogd buitenterras, een glas champagne… de sfeermakers zaten weer goed. Wim Maes sprak de verschillende nationaliteiten toe in hun eigen landstaal. Hij deed dat weer bijzonder goed, mijn klasgenoot uit Leuven.
Irene, de echtgenote van Pelle zag er stralend uit. Ze is bijzonder charmant en had die avond weer eens gekozen voor een mooie en elegante outfit. Knap Zweeds design, zowel mevrouw als haar galakledij. Pelle vertelt even hoe Irene niet direct had toegehapt toen hij haar het hof had gemaakt op een dansavond in een pretpark. Ze lachen er beiden hartelijk om…
Habemus Volvoville
Ik maak kennis met vader en moeder Vermant. Een bijzonder leuk en onderhoudend koppel met veel levenservaring en ook een groot hart voor Volvo. Ik schiet goed op met Vermant Sr. en soms vliegen de bloempotten in het rond. Zijn reflexen zijn nog bijzonder scherp. Er wordt veel gelachen.
Binnen wachten de mooi gedekte tafels op de gasten. Dirk Van den Zegel en echtgenote zitten bij ons aan de feestdis. Dirk is ook lid van de Leuvense Oldtimer Vrienden en is ook gebeten door Volvo. Hij is in de wolken als hij met zijn fotoalbum terugkomt van de eretafel. Daar heeft hij foto’s laten handtekenen voor zijn kinderen. Dirk is met Irv Gordon in conclaaf gegaan en er komt witte rook uit de schoorsteen. Habemus Volvoville! Irv bevestigt dat dit de enige echte Volvoville is die hij tot hiertoe heeft gezien. Dirk wist dat natuurlijk al wel, maar hij is bijzonder opgetogen met de bevestiging. Dat wellicht ten spijt van de Fransman die enkele maanden terug een namaak voor echt heeft gekocht en ook op de show aanwezig is.
Het eten is bijzonder lekker, de wijn eveneens… Het is een gezellige tafel en er worden vele verhalen verteld. Iedereen is opgetogen en kijkt uit naar de volgende dag. Tegen twaalven verdwijnen de gasten één voor één als ze besluiten onder de wol te kruipen. Noblesse oblige: Geert en ik, LOV-getrouwen (ook in het buitenland), sluiten de deuren van het kasteel als allerlaatsten. We hebben nog even nagemijmerd in het salon van het kasteel over het leven zoals het is, zonder onze vriend Jos... Een uiltje vergezelt ons langs een donker paadje naar onze slaapvertrekken…
Het lijkt wel een “scramble” als de wekker afgaat. We spoeden ons naar het ontbijt waar we Pelle en Irene weer tegenkomen. Ik laat mijn boek P.Petterson, Seglare, designer och vinnare signeren alsook het radioafdekplaatje van mijn 1800S. Pelle vertelt over de kledingzaak van zijn dochter en dat ze de komende lijn van de Volvo Ocean Race 2011-2012 zal mogen ontwerpen. Pelle draagt dit weekend mooie en sportieve kledij van de kledinglijn die zijn naam draagt: zeer smaakvol, jong en dynamisch. Als Volvo Ocean Racer fan ben ik benieuwd naar de nieuwe collectie.
We reppen ons vervolgens naar het andere kasteel waar de grote happening zal plaatsvinden. Het is een beetje veel op zijn Frans geregeld, en we worden zowel buiten als binnen de kasteelmuren van hier naar ginder gestuurd. Niet erg efficiënt… De Coune, zijn chauffeur en trailer zijn daarenboven verdwenen. Niemand weet precies hoe, wat of waar… Bureaucratie ten top: hij heeft zich moeten verplaatsen en staat aan het kerkhof van het dorp. Geert en ik haasten ons naar daar en nemen nu dé kortste weg naar het kasteel, heftig zwaaiende mannetjes met een organisatiehemdje achter ons latend. We komen Jan Troch en ega en Paul Malfroot in een flits tegen. Tof dat ze er bij zijn!
We zoeken en vinden snel een emmertje met proper water om de wagen wat op te poetsen. Dirk VDZ is de reddende engel. De stortregenbuien van gisteren hadden hun sporen nagelaten. Niet zoveel later mag de Coune weer pronken tussen de andere stukken van wat we omgedoopt hebben tot “het Belgische paviljoen”. Ook Jan Troch vervoegt ons met zijn PV53. De Belgen zijn inderdaad sterk vertegenwoordigd op deze verkiezingsdag en maken deel uit van het succes van dit event. Pa Vermant knutselt aan de TR679. De benzine wil maar niet naar de carburator komen. We zijn getuigen van een man die zijn auto’s door en door kent. Zo’n knutselpartij zorgt altijd voor animo en veel extra bezoekers. Vermant is inderdaad meer dan verkoop en service… Wat later komt hij nader kennismaken met de gerestaureerde Amazon cabriolet. Hij doet me blozen als hij zegt dat hij versteld staat dat de restauratie zo geslaagd is. Mevrouw Vermant geeft me een goedkeurend knipoogje… Ik bloos nog meer…
De bezoekers stromen binnen. De meesten met Volvo Amazon, P1800 of ander Zweeds staal van jonge of oudere leeftijd. Alles dat het symbool draagt van het element “ijzer” mag binnen. Het wordt een echte happening. Mensen zijn zeer enthousiast en willen graag uitleg over de geschiedenis van de wagens. De ochtend vliegt op die manier razendsnel voorbij en na de lunch is het de eer aan Irv Gordon en Pelle Petterson om de kasteellaan op te rijden en het publiek toe te spreken. Irv kan er niet van over dat hij “als persoon” is gevraagd en stoeft dat de organisatie zo geweldig is. Pelle is dan weer overweldigd door de gekte rond zijn ontwerp en zegt dat hij dat nooit had durven hopen. Met enige gêne geniet hij toch van dit moment.
De dag heeft zijn hoogtepunt bereikt. De grote blauwe Volvo warmeluchtballon is ettelijke keren de lucht in gegaan. De X1 van 1957 en de nieuwe 2011 S60 hebben veel aandacht getrokken. Mijn gesprekken met Pelle en Jonas hebben niet alle mysteries rond de creatie van P1800 kunnen oplossen. Integendeel: er zijn enkele intrigerende vragen bijgekomen. Jonas en ikzelf zijn gebeten om de missende puzzelstukje te gaan zoeken.
De prijzen voor de mooiste Volvo’ s worden uitgedeeld. We kunnen terugblikken op een bijzonder weekend met ontmoetingen met vele mensen die één ding gemeen hadden: een uitgesproken genegenheid voor het merk Volvo.
Geert en ikzelf hebben om 7 uur ’s avonds nog een flinke 560km voor de boeg. Voor mijn schone Zweedse is dat geen probleem. Het is na middernacht als we zonder enige moeilijkheid het thuisfront halen. Moe maar voldaan parkeer ik de wagen in zijn stal. Beiden genieten we van een verdiende nachtrust. Ik droom van de feestjes volgend jaar voor de viering van 50 jaar eerste P1800 in productie…
©2010 Stoffel Mulier
foto's: Stoffel Mulier met uitzondering van foto's waar ik zelf op sta (Van den Zegel)
